Hoe word je veiligheidscoördinator van evenementen en festivals?
Het is vooral veel ervaring eigenlijk. In mijn geval, ik werk al 11 jaar in de evenementen. Nog op de middelbare school ben ik begonnen achter de bar bij Drift Festival, waarna ik door de directeur ben gevraagd om het personeel te doen. Vervolgens ben ik Cultureel Maatschappelijke Vorming gaan studeren en bouwde ondertussen vanuit Drift een steeds groter netwerk op.
Ik kreeg steeds meer opdrachtgevers. De ene keer voor financieel management klussen, dan weer productie of veiligheid. In het begin, als ik een veiligheidsklus had, ging het vooral om het schrijven en herschrijven van plannen voor de gemeente en vergunningen. Maar dat is steeds verder geprofessionaliseerd en tegenwoordig omvat het zoveel meer. En de komst van de app SafeSight heeft het naar een hoger niveau getild.
Wat is SafeSight precies?
SafeSight is een app voor veiligheid tijdens events, die een paar jaar geleden is ontwikkeld naar aanleiding van een incident tijdens een groot festival. Er kwam een storm aan en ze dachten: Hoe gaan we iedereen alarmeren als ze de locatie moeten ontruimen? Ze wisten nog niet óf het zou moeten, maar als die call kwam hadden ze er maar vijf minuten voor. Er lagen wel plannen voor, maar niet digitaal en niet concreet met wie voor welke area verantwoordelijk was. Gelukkig liep het goed af, maar vanuit dat probleem is SafeSight opgericht.
Wanneer word jij als veiligheidscoördinator idealiter aangehaakt?
In het beste geval bijna vanaf het begin. Je kijkt mee hoe area’s worden ingericht, wat de looproutes voor bezoekers zijn. Dan kun je al in een vroeg stadium signaleren waar de knelpunten zitten of wat anders moet. Als ik pas kan meekijken als er al complete plannen liggen, of als het al is ingestuurd naar de gemeente maar afgekeurd, dan is het heel veel werk om het aan te passen. Dat is onnodig en kan allemaal voorkomen worden.
Er zijn best veel kleine en middelgrote organisaties die wel hun plannen bij de gemeente inleveren, maar er verder niet echt over nadenken. Terwijl het misschien wel het allerbelangrijkste en ook het meest onderschatte is aan een event. Dan hebben ze een basisplan, maar als er iets gebeurt rent iedereen als een kip zonder kop rond. En op het moment dat het dan misgaat, ben je gewoon al te laat. Dan kan je als veiligheidscoördinator eigenlijk ook niks meer doen.
Wat komt er allemaal kijken bij een veiligheidsplan?
Alles, van vergunningen en communicatie met hulpdiensten tot bezoekersstromen, calamiteitenroutes, aarding en sociale hygiëne. Veiligheid tijdens evenementen is heel erg breed en het wordt gelukkig ook steeds serieuzer genomen. Er zijn heel veel regeltjes waar je rekening mee moet houden. Bijvoorbeeld dat foodtrucks minimaal 2 meter van elkaar af staan. Je checkt of ze zich aan de hygiëne regels houden en of ze niet een keer hebben veroorzaakt dat veel mensen ziek zijn geworden bijvoorbeeld. Het is me nog nooit overkomen, maar het zijn allemaal dingen waar je rekening mee houdt.
Met wie sta jij het meeste in contact tijdens een event?
Tijdens het event zit ik met de centrale post – de persoon die alles binnen krijgt dat op het festival gebeurt – en meestal met de centrale post beveiliging. Soms ook met EHBO. Je zit samen op één plek waar alle berichten binnenkomen, dus mocht er iets aan de hand zijn dan hoor je het als eerst. Als er iets gebeurt, dan schat je als eerst in tot welk niveau jij dit kunt oplossen. Mocht het daarboven komen dan roep je meteen de projectleider op.
Maar ik heb wel een keer gehad dat er echt een stuk van het terrein ontruimd moest worden door een heftige storm die op komst was. In zo’n geval komen alle betrokkenen – de organisatie, brandweer, politie, gemeente en in het ergste geval ook de directeur – bij elkaar voor een veiligheidsoverleg. Dan wordt de final call gemaakt: ontruimen of niet. In geval van ontruimen nemen de hulp- en veiligheidsdiensten het over. Zij zijn dan verantwoordelijk voor de situatie.
Moeten ontruimen lijkt me een van de ergste dingen die je als organisator kan overkomen…
De verzekering kan wel het een en ander dekken, maar iedereen moet dan toch van dat festival af. En je weet ook niet wat er het jaar daarop gaat gebeuren. Maar het verschilt ook weer per locatie, want in sommige gevallen is het helemaal niet slim om mensen van het terrein af te sturen. Stel, het onweert en het festival is midden in het bos. Als bliksem in een boom inslaat, wordt iedereen er omheen geëlektrocuteerd. Het kan dan juist beter zijn om iedereen op het terrein bij elkaar te houden, waar alles is geaard en zo bebuisd dat het allemaal de grond in gaat.
En als iets onvoorspelbaar is, is dat het Nederlandse weer wel. Hoe bereid je je daarop voor?
Zo goed mogelijk op de hoogte blijven. Je staat meestal in contact met Meteogroup, waar je het event aanmeldt op specifieke coördinaten. Dagelijks sturen ze je een gedetailleerd weerbericht en tijdens show sta je onder toezicht. Ze zoomen in op de locatie en bellen je direct als ze een verschuiving zien op hun beelden. Zo weet je bijvoorbeeld een halfuur van tevoren dat het gaat stormen en hoe ernstig de storm zal zijn, zodat je daarop kunt anticiperen.
Ik heb ook weleens een rondleiding gehad van iemand die echt gespecialiseerd was in onweer en techniek, om te horen wat er nou precies moet gebeuren. Wat dat betreft is het in andere landen onvoorspelbaarder. In Nederland vertrouw ik onze technische partners, maar in Marokko bijvoorbeeld moet je het nog maar afwachten. Tijdens Atlas Electronic hebben we ook een keer slecht weer gehad, toen heb ik ook wel mensen van het dak afgestuurd enzo. Gelukkig stonden er allemaal van die nomadententen, die kunnen wel tegen een stootje.
Hoe zit het met drank- en drugsgebruik?
Beiden zijn niet te vermijden helaas. Feesten waar vooral Nederlandse bezoekers komen is de overlast echt minimaal. Als Nederlanders zijn we best wel goed opgevoed, hebben we de vrijheid gekregen om het te doen en Nederlanders willen er ook niet bijlopen als een malloot. Soms gebeurt het natuurlijk weleens dat iemand te veel drugs op heeft, maar meestal trekt dat zichzelf wel recht en als de EHBO weet wat ze doen is er niet zoveel aan de hand. Ik heb gelukkig nog nooit iets echt naars meegemaakt.
Op events met veel buitenlandse bezoekers is het een groter probleem. Dan zie je dat mensen van alles door elkaar gebruiken: paddo’s, pillen en dan ook nog alcohol erbij. Ik heb wel gezien dat mensen dan echt psychoses opliepen en helemaal doordraaiden. Je neemt ze dan mee en wacht tot de eerste hulp erbij komt.
Het drugsbeleid in Nederland verschilt per event of gemeente. Wat is de invloed van het zero-tolerance beleid op het veiligheidsplan?
Ik snap het idee erachter, maar er wordt toch wel drugs gebruikt. We kunnen beter nadenken hoe we het in toom houden. Als de politie erop staat, of het is nodig voor de vergunning, dan heeft dat een heel vervelend effect op het terrein. Dan moet je echt alles gaan afpakken – ook jointjes – en mensen verwijderen. Dan krijg je dus wel dat mensen op social media gaan klagen over de organisatie.
Het zou wel goed zijn als er in elk geval een landelijk beleid komt. Niet dat je in Amsterdam wel softdrugs mee mag nemen, maar dan in Amstelveen weer niet. Niemand snapt er dan nog iets van. Toeristen bijvoorbeeld begrijpen dan helemaal niet waarom ze ineens hun wiet moeten inleveren. Bovendien gooi je dan echt elke minuut iemand eruit. Ik zeg niet dat het maar open spel moet worden, maar er moet wel nagedacht worden over een betere oplossing.
Last but not least; terrorisme. Moet je daar rekening mee houden in je plannen?
Gemeenten willen steeds meer dat erover nagedacht en gesproken wordt en dat vind ik goed. Ik denk dat dat alleen maar meer zal worden. Veel organisaties nemen steeds meer veiligheidsmaatregelen. Zo plaatsen ze betonblokken zodat je niet meer met je auto er doorheen kunt rammen. Als ze daadwerkelijk kwaad willen, doen ze het toch wel. Je kunt er alleen voor zorgen dat ze zo min mogelijk schade kunnen aanrichten.
Denk ook wel dat het verschilt per locatie en doelgroep. Milkshake zal bijvoorbeeld meer maatregelen treffen. Er is een kwetsbare doelgroep die voor andere groepen een target is. Met de Zomerfeesten is het wel een dingetje geweest met betrekking tot vuurwerk tijdens de opening. Iedereen verzamelt zich dan op de Waalkade. Perfecte target door knallen in de lucht waardoor je ook niet meteen doorhebt als er iets gebeurt. Dan neemt de politie wel maatregelen, ja. Maar om nou allemaal thuis te blijven. Je kunt er als mens maar beter zo luchtig mogelijk mee omgaan.
Advies over veiligheid en calamiteiten
Ben jij bezig met het organiseren van een publieksevenement en ben je op zoek naar een ervaren partner op gebied van veiligheid en calamiteiten? Bel ons op 020 244 1971 of stuur ons een mail. We kijken graag met je mee voor veiligheidsadvies en veiligheids- en calamiteitenplan op maat. Naast projectmanagement leveren wij ook al het gespecialiseerde personeel dat nodig is voor de uitvoering.
